Aminokwasy
To dzieje się szybko
Aminokwasy są związkami organicznymi, z których zbudowane są białka. Znanych jest ponad 300 aminokwasów występujących naturalnie. W skład białek wszystkich organizmów żywych wchodzi głównie 20 podstawowych aminokwasów, które są podstawowymi jednostkami budulcowymi peptydów i białek.
Białka są zwykle dość długo trawione przez organizm. Proces ten trwa od dwóch do czterech godzin. Kiedy jednak proteiny zostaną rozłożone na mikropeptydy (składające się z 2-5 aminokwasów) i pojedyncze wolne aminokwasy, wówczas ich przyswajanie skraca się do 30-60 minut…
KROK W KIERUNKU WYCZYNOWEGO UPRAWIANIA SPORTU
Aminokwasy są, więc o wiele szybciej dostępne dla organizmu, jednocześnie mniej go obciążając – to szczególna zaleta produktów aminokwasowych, które są opracowywane pod kątem specjalnych potrzeb żywieniowych sportowców wyczynowych. Białka i aminokwasy są, więc szczególnie ważne dla sportowców uprawiających dyscypliny siłowe i siłowo-szybkościowe, także sportowcy trenujący sporty wytrzymałościowe powinni włączać je w większym stopniu do swojego planu żywieniowego.
Jak dzielą się aminokwasy?
Bardzo ważną cechą aminokwasów jest miejsce ich syntezy tzn. wytwarzania. Dlatego też możemy je podzielić na: aminokwasy endogenne, które organizm może syntetyzować samodzielnie i aminokwasy egzogenne, które musi przyjmować systematycznie wraz z pożywieniem. Istnieją również aminokwasy względnie egzogenne, które mogą być syntetyzowane wewnątrz ustroju z innych aminokwasów egzogennych, jednak przy nieodpowiedniej diecie lub innych zmianach metabolizmu, ich synteza wewnątrzustrojowa może być niewystarczająca, stąd wymagane może być ich przyjmowanie z zewnątrz.
Niedobory aminokwasów
Dieta uboga w aminokwasy niezbędne, szczególnie przy dużych obciążeniach fizycznych, może doprowadzić do zaburzeń chorobowych.
Różne aminokwasy i ich formy podaży
Pod względem dietetycznym krok w kierunku wyczynowego uprawiania sportu zaczyna się od zwiększonego zapotrzebowania na aminokwasy. Istnieje przy tym wiele różnych aminokwasów, ich kombinacji i form podaży.
Aminokwasy rozgałęzione: L-leucyna, L-izoleucyna i L-walina, często są nazywane także BCAA, czyli z języka angielskiego: Branched Chain Amino Acids. Te elementy budulcowe białka są wykorzystywane przez organizm do pozyskiwania energii podczas treningu, a głównie w trakcie dużego obciążenia o charakterze wytrzymałościowym, i dlatego po treningu powinny zostać natychmiast uzupełnione w pożywieniu. Sportowcy uprawiający dyscypliny wytrzymałościowe powinni spożywać BCAA jeszcze przed treningiem, aby zwiększyć zasoby aminokwasowe organizmu.
Płynne aminokwasy: są bardzo lubiane przez kulturystów i sportowców dyscyplin siłowych ze względu na szybką przyswajalność. Należy je spożywać tuż po treningu i krótko przed snem.
Aminokwasy i mikropeptydy: Umięśnione ciało stawia wysokie wymagania wobec treningu i diety. Bezpośrednio po treningu procesy anaboliczne są najintensywniejsze, a zapotrzebowanie na białko wzmożone. Organizm powinien otrzymać białko lub składowe białka (aminokwasy i mikropeptydy) wraz z pożywieniem lub suplementami. Zaletą aminokwasów i mikropeptydów jest to, że są absorbowane przez organizm szybciej niż proteiny. Nie zastępują one odżywek białkowych, lecz poprzez celowe spożywanie optymalizują zaopatrzenie organizmu w białka.
Wniosek: aminokwasy są szybko i łatwo przyswajane przez organizm.
L-glutamina jest aminokwasem występującym w organizmie w największych ilościach. Określa się ją także mianem względnie niezbędnego aminokwasu, co oznacza, że organizm poddany forsownemu treningowi siłowemu i wytrzymałościowemu nie produkuje sam wystarczających ilości L-glutaminy. Podwyższone zapotrzebowanie należy wyrównać dostarczając ją wraz z pożywieniem. Jeżeli nie dostarczymy L-glutaminy, może dojść do reakcji katabolicznych w tkance mięśniowej. L-glutamina jest bowiem do 60 % magazynowana w mięśniach. Jej niedobór może także prowadzić do osłabienia sił odpornościowych w połączeniu z wystąpieniem symptomów przetrenowania. Glutamina jest bowiem ważnym źródłem energii dla systemu immunologicznego oraz do przemian proteinowych.